Έχουμε μάθει πολύ περισσότερα πράγματα για τη φύση και τον τρόπο μετάδοσης του ιού.
Έχουν εκπονηθεί άπειρες επιστημονικές μελέτες που άλλαξαν ριζικά το τοπίο της γνώσης και την ιατρική πρακτική. Καλό είναι να επισημανθεί ότι καμία σοβαρή μελέτη δεν αφήνει περιθώρια για τις εικασίες περί εργαστηριακής παρασκευής του ιού, πολύ απλά γιατί ξέρουμε καλά ποια γενετικά υλικά και πρωτόκολλα χρησιμοποιούνται σ’ αυτές τις περιπτώσεις και τι ίχνη αφήνουν.
Έχουμε μάθει πολύ περισσότερα πράγματα για τον τρόπο που εκδηλώνεται η λοίμωξη, για τα χαρακτηριστικά που προβλέπουν μια βαρύτερη εξέλιξη, για τους τρόπους αποφυγής της και ακόμη και για τους καλύτερους δυνατούς τρόπους θεραπείας της.
Έχουν επενδυθεί τεράστιες οικονομικές και επιστημονικές εφεδρείες στην προπαρασκευή, την επαύξηση και το συντονισμό των Υπηρεσιών Υγείας. Είναι ασύγκριτα περισσότερα και επαρκέστερα τα διαγνωστκά μέσα και οι απαραίτητες διαγνωστικές υποδομές.
Δημιουργήθηκαν και εφαρμόστηκαν κάθε είδους εξειδικευμένα πρωτόκολλα και εργαλεία, στατιστικά, διαχειριστικά, επαγγελματικά και διοικητικά-πολιτειακά, αναγκαία για την αντιμετώπιση των συνεπειών και των δυσκολιών που οφείλονται στην επιδημία.
Έχουμε εκπαιδευτεί ως κοινωνία και ως ιατρικό προσωπικό στα προστατευτικά μέτρα. Έχουμε προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της καθημερινότητας που αφορούν την κοινωνική αποστασιοποίηση. Έχουμε επάρκεια σε υλικά και μέσα ατομικής και υγειονομικής προστασίας. Έχουμε δοκιμάσει επιτυχώς και είμαστε έμπειροι στην εξ αποστάσεως εργασία και ταυτόχρονα στην αποτελεσματική επικοινωνία και δημιουργία.
Ολόκληρος ο Πλανήτης συντονίστηκε εντυπωσιακά στην αντιμετώπιση της απειλής που συνόδευσε την παγκοσμιοποίηση. Όλη η ανθρωπότητα έχει στραμμένη την προσοχή της και τις δυνάμεις της στη νέα πραγματικότητα.
Είναι διακαής πόθος όλων η επαναφορά στην κανονικότητα, στην οικονομία, την κοινωνία, την εκπαίδευση, την καλλιτεχνική δημιουργία, τη θρησκεία και τον αθλητισμό. Όλοι κατανοούν ότι κανονικότητα σημαίνει άρση όλων των περιοριστικών μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης και ατομικής προστασίας. Τίποτε λιγότερο.
Όλοι καταλαβαίνουμε ότι δεν υπάρχει πιθανότητα κυκλοφορίας αποτελεσματικού και ασφαλούς εμβολίου πριν περάσει τουλάχιστον ένας χρόνος.
Μέχρι τότε τα μέτρα που θα μας βοηθήσουν παραμένουν τα ίδια, και τα γνωρίζουμε πλέον πολύ καλά.
Είναι πρώτα η υποχρεωτική η εφαρμογή της μάσκας, για την αποτροπή της διασποράς του ιού και δεύτερον το συχνό και επιμελές και πλύσιμο των χεριών, για την αποτροπή της μόλυνσης. Όπου κρίνεται απαραίτητο λόγω εργασιακών συνθηκών, καλό είναι να χρησιμοποιούνται γάντια μιας χρήσης. Οι τακτικές κοινωνικής αποστασιοποίησης είναι απαραίτητες, αλλά μετά την εμπειρία που αποκτήσαμε πρόσφατα, καλή και οδυνηρή ταυτόχρονα, θα απαιτήσουν εξειδικευμένα σχέδια για το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, όπως και για την εκπαίδευση.
Σίγουρα θα προκύψει ένας αυξανόμενος ήδη αριθμός ανθρώπων με θετικά αντισώματα, που σύντομα θα ξέρουμε αν προσφέρουν προστασία από την επαναμόλυνση. Αυτοί οι άνθρωποι ίσως χρησιμεύσουν ως φραγμός, μεσολαβώντας και διακόπτοντας την μεταδοτικότητα του ιού και ταυτόχρονα ως ασφαλές στήριγμα για την οργάνωση λειτουργικών ομάδων, ιδίως στα συστήματα υγείας.
Είναι γνωστό πλέον ότι ο ιός εμφανίζει υψηλότερη μεταδοτικότητα από τον ιό της γρίπης λόγω της ικανότητάς του να μεταδίδεται ακόμη και κατά το προσυμπτωματικό στάδιο, αλλά και χάρις στο γεγονός ότι μεταδίδεται και μέσω της γαστρεντερικής οδού, αποβαλλόμενος στα κόπρανα.
Ο ιός εμφανίζει ιδιαίτερα μεγάλη μολυσματικότητα, λόγω αφενός των μεταλλάξεων του άκρου των περιμετρικών προσεκβολών του, που του επιτρέπει να προσκολλάται στους υποδοχείς της αγγειοτενσίνης ΙΙ και αφετέρου λόγω της αφθονίας των υποδοχέων αυτών, σε διάφορους ιστούς του σώματος και ιδίως στον πνεύμονα, αλλά και στα αγγεία, στους νεφρούς, στην καρδιά και τον γαστρεντερικό σωλήνα.
Ένα ποσοστό περίπου 20% των ανθρώπων που μολύνθηκαν θα εμφανίσει έντονα κλινικά συμπτώματα και το 2% του συνόλου, κυρίως ηλκιωμένοι, θα εμφανίσουν σοβαρή και επικίνδυνη νόσο και θα χρειαστούν να νοσηλευτούν σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών θα γίνουν καλά και θα βγουν από τη μονάδα, αλλά γίνεται μεγάλη συζήτηση για τις μακροχρόνιες συνέπειες για την υγεία. Κίνδυνο διατρέχουν και οι ασθενείς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, κυρίως αυτοί που εμφανίζουν αναπνευστική, καρδιακή ή νεφρική ανεπάρκεια. Τα παιδιά εξακολουθούν να είναι ασφαλή, αλλά συμπεριλαμβάνονται στους μεταδοτικούς φορείς της ίωσης.
Η σοβαρότερη μορφή της νόσου είναι η καταιγίδα κυτταροκινών, όπως λέγεται, που δεν είναι τίποτε άλλο από μια εντονότατη συστηματική φλεγμονώδη αντίδραση, γνωστή και από άλλες ιώσεις και λοιμώξεις, αν και σπάνια, που όμως αντιμετωπίζεται πλέον με πολύ αποτελεσματικότερο τρόπο με τη χρήση κορτιζόνης και ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων. Οι θεραπευτικές αρχές που εφαρμόζονται σήμερα, τα κριτήρια διασωλήνωσης, τα επιτρεπόμενα φάρμακα όπως η δεξαμεθαζόνη και οι τακτικές φροντίδας που ακολουθούν πλέον οι ΜΕΘ, έχουν μειώσει τη θνητότητα εντός της μονάδας εντατικής θεραπείας κατά το ένα τρίτο τουλάχιστον από ότι στο παρελθόν.
